(122) SAM69+, over forten, feest en vermaak

17 april 2015 - Zaanstad, Nederland

Vrijdag 17 april 2015

Vleermuizen of troubadour

Het komende weekeinde start in tientallen forten van ‘Stelling van Amsterdam’ en ‘Nieuwe Hollandse Waterlinie’ het Fortenseizoen. Rondom Amsterdam ligt op vijftien tot twintig kilometer een bijzondere verdedigingsring van forten, batterijen, dijken en sluizen. De ‘Stelling van Amsterdam’ is een historisch monument van Nederlands militaire geschiedenis en staat op de lijst van UNESCO Werelderfgoed. Ook de ‘Nieuwe Hollandse Waterlinie’ is een groen gebied, waar historie tot leven komt. Vroeger werd het onder water gezet om vijanden tegen te houden.

Nog niet zo lang geleden hielden moeders hun kinderen weg bij erfgoedorganisaties, die de monumentale forten van ‘Stelling van Amsterdam’ promoten. Zij hebben het niet zo op het ‘militaristische’. Inmiddels is die houding veranderd. Mensen maken steeds vaker kennis met andere aspecten van de historische verdedigingslinies. De in het landschap verstopt liggende bouwwerken vormen natuurgebieden die zich als groene gordels rond de steden slingeren en zijn zelfs broedplaatsen voor cultuur en ontspanning. Soldaten en kanonnen hebben het veld geruimd voor een nieuwe, spannende, mysterieuze plek.

Nu de lente is aangebroken openen de forten van deze Waterlinies hun deuren weer. Verschillende forten hebben hun oorlogstooi afgeschud om onder het thema ‘Feest en vermaak’ het Fortenseizoen 2015 te openen. Stelling van Amsterdam en Nieuwe Hollandse Waterlinie zijn bondgenoten die aanhaken met een scala aan activiteiten. Speurtochten vol spanning en culinair genot, expedities, theater, muziek en prachtige wandel- en fietstochten.

Tot mijn fietsgewoontes in de nabije woonomgeving behoort een ritje via de ‘pontjesroute’ naar het ‘Fort bij Krommeniedijk’. Dit onderdeel van Stelling van Amsterdam ligt ten oosten van Uitgeest, vlakbij buurtschap Krommeniedijk. De liniedijk, die het water bij inundatie buiten de Stelling moest houden, loopt van het ‘Fort bij Marken-Binnen’ aan de Nauernasche Vaart door de Krommeniër Woudpolder naar Krommeniedijk. In zuidwestelijke richting vervolgt de liniedijk zijn route langs ‘Fort aan den Ham’ en ‘Fort bij Veldhuis’. Militairen konden verhinderen dat eventuele vijanden via het riviertje ‘de Crommenije’ de Stelling binnenkwamen.

Uit een grote reeks aan te bevelen ontdekkingstochten om de harten van fortofielen sneller te laten kloppen noem ik ‘Fort bij Edam’, ‘Forteiland Pampus’, ‘Kunstfort bij Vijfhuizen’, ‘Hembrugterrein Zaandam’ en het ‘Fort bezuiden Spaarndam’. Bij Spaarndam begint een fietsroute van 24 kilometer. Ik wil zelf eigenlijk nieuwe forten ontdekken. Misschien ga ik komend weekend wel naar het voormalig fort bij Willemstad en Helwijk – ‘Fort Sabina (Henrica)’. Dit groene fort in de ‘Zuidwaterlinie’ maakt deel uit van de ‘Stelling van het Hollandsch Diep en het Volkerak’. De omgeving is een vogelreservaat. Bovendien kan ik er het vleermuizenverblijf betreden, waar baard- en watervleermuizen huizen. Ook zou ik erheen willen gaan om de literaire middag, verzorgd door Adriaan van Dis, bij te wonen. Mocht het weer minder zijn of mijn fietskuiten vermoeid, kan ik altijd nog kiezen voor Krommeniedijk, waar Bert van Baar, troubadour uit Groet, optreedt. Deze Groetenaar trad veertig jaar geleden voor het eerst als kleinkunstenaar op. Met name kinderen zijn gek op wat deze in Sint Pancras geboren zanger als geharnaste cultuur te berde brengt.

 

1 Reactie

  1. Tineke:
    17 april 2015
    Wat weer een interessante 500 woorden! Je krijgt gewoon zin om op "fortenpad" te gaan. Pampus staat hier nog altijd op het verlanglijstje. Meestal gooit de tuin van het Muiderslot roet in het eten, we blijven er steken............. Het enige ons bekende fort is Asperen. Vaak met spannende kunst in en rondom. En vergeet dan niet een fietstocht langs de Linge en de bloeiende fruitbomen! Ga niet op de dag van de Rode Kruis wandeltocht eind april/begin mei, want dan is fietsen onmogelijk. Het weer lijkt goed te worden, dus als jouw fietskuiten niet te vermoeid zijn, dan lezen we vast meer over forten, literatuur en bard Bert van Baar. Ik kijk er alvast naar uit.
    Tineke