(117) SAM69+, over grote broek en Lutjebroek

12 april 2015 - Grootebroek, Nederland

Zondag 12 april 2015

Stoempen langs stompe toren

Morgen begint het wielerseizoen, fris en droog. Vroege start, grote broek aan, handschoenen mee. Van Limmen naar Grootebroek vice versa. Okay, het is geen Luik-Bastenaken-Luik. Geen heuvels, waaieren niet nodig, noordwesten wind. Geen kopgroep, peloton of sprintersgeweld. Gewoon solorit. Mart Smeets zou me moeten zien, valt hij eindelijk stil. Ik ga koffieleute(re)n bij Erna’s oud-schoolvriendin Nettie.

Limmen-Heiloo-Alkmaar-Stompetoren-Schermerhorn-Avenhorn-Grosthuizen-Scharwoude-Hoorn-Blokdijk-De Hout-Lutjebroek-Grootebroek. Geen ‘route touristique’, wel rapide. Wie mijn seizoensouverture wil volgen, vindt onderstaand korte informatie over etappeplaatsen.

Heiloo is buurtschap waar Sint Willibrordus predikte. De naar hem genoemde put is historisch middelpunt, het Witte Kerkje als onmisbaar godshuis.

Alkmaar, in 1254 stadsrechten, in 1954 betaald voetbal. Ligt hoger dan omringende dorpen. In 1573 begint hier de victorie door Spanjaarden te verslaan.

Stompetoren, een van twee dorpen in de Schermer. Naam verwijst naar kerktoren uit 1663, die tot op heden stomp is. Geboorteplaats van wielrenner Steven Rooks.

Schermerhorn, ooit door brak water omringd, was thuishaven van vissers, later ook walvisjagers. Maritieme verleden is in Hervormde kerk nog aanwezig in vorm van grafstenen en scheepsmodellen. Vlakbij bewaarde windmolens van de inpoldering rond 1600.

Avenhorn, van oorsprong Lutticdrecht, in 1494 pas geschreven als Avenhoorn. Betekent ‘hoek van Ave’. Hoofdplaats van gemeente Koggenland. Ooit was hier land- en tuinbouwveiling, die per boot te bereiken was. Alleen de kade is over, het oude centrum van het dorp.

Grosthuizen, dorp in gemeente Koggenland, vierhonderd inwoners. Heet vroeger Groot Oosthuizen. In 1388 komt Groot-Oesthuzen voor, daarna wordt het Grosthuyzen, samentrekking van Groôtsk en huizen naar Grosthuizen, plaatselijk ook wel Grosthuzen.

Scharwoude, ook dorp in gemeente Koggenland, net geen vijfhonderd inwoners. Ligt aan Markermeer bij Hoornse Hop. De oude plaats ontstond als bewoning bij een bos. In 1311 schrijft men Scaderwout, schadelijk bos bij het water. In 1396 Scaerwoude, dat oeverbos kan betekenen. Ook mogelijk zijn ‘plaats in de schaduw van het bos’ Skaderwou(t) of ‘gemeenschappelijk weidegebied bij het bos’ Skarwou(t).

Hoorn is de grootste stad van West-Friesland, verkrijgt stadsrechten in 1357. Geboortestad van onder meer Jan Pieterszoon Coen en Willem IJsbrantszoon Bontekoe. Bloeiperiode in 16e en 17e eeuw als wereldhandelsstad.

Blokdijk is gehucht dat inclusief buurtschap De Hout bijna vierhonderd inwoners telt. In 1469 genoemd als Blocdijc, in 1745 als Block Dyck. Later ontstaat een overtoom als verbinding met het zuiden.

Lutjebroek, bekend als metafoor voor gehucht in de polder zonder enig belang. Veel mensen denken dat de plaats niet echt bestaat. Toch wonen er iets meer dan tweeduizend Lutjebroekers.

Grootebroek, dorp in gemeente Stede Broec, ruim achtduizend inwoners. Samen met Lutjebroek was het zelfstandig, nu is Grootebroek met Bovenkarspel samengesmolten. Er is zelfs een treinstation Bovenkarspel-Grootebroek. Stap ik van de fiets in de trein, kan ik mijn grote broek uittrekken.

Bovenkarspel, Grootebroek, Lutjebroek, Broekerhaven en Horn vormen samen Stede Broec, waar in het voorjaar tulpenvelden zijn te bewonderen. Lekker dan, die zijn in Limmen ook volop aanwezig. Trap ik mijzelf na geurende koffie en smakelijke lunch maar weer rap huiswaarts. Commentaar van Smeets overbodig.

Nettie, Peter, en kleindochter, alvast merci.

Zie ook: www.petersamuel.blogspot.com: 'In Grote Broek met Jaylee naar speeltuin'

 

3 Reacties

  1. Truus de Vries:
    12 april 2015
    Leuk, nu eens een beschrijving van Westfriesland. Hoorn heeft een mooie haven. Ik wou dat die van Alkmaar er ook nog was. Kort geleden ben ik er ook naartoe gefietst. We hebben daar een visje gegeten en daarna wilde ik, i.p.v. via de dijk, via dorpjes terug. We vonden een weg via Zwaag, Wognum en Hensbroek. Het was een mooie tocht.
  2. Marijke:
    12 april 2015
    Windje mee, windje tegen, karren maar en laat Noord-Hollands schoon al trappend tot je komen. Je wordt hopelijk achteraf niet getest op feitenkennis van al die door jou gepasseerde dorpen?
    Dat alle Broeken, vooral de grote fietsbroek, je veel plezier mogen brengen, fiets ze! (bij alleen al het denken aan zoiets ambitieus' krijg ik prompt zanikende zadelpijn, sterkte!)
  3. Tineke:
    12 april 2015
    Bekende plaatsen op je route Zeekust - IJsselmeerkust. Met mooi weer wou ik wel even achterop..........., dan pakte ik bij aankomst die trein naar Enkhuizen. Ooit zat ik daar op school met ene Nettie.
    Mooie rit morgen.
    Groet, Tineke