(134) SAM69+, over de rand van de Randstad

Woensdag 29 april 2015

Tunnel, geen torenhoge Torens

Wij zijn allebei in Mokum geboren. Ik wat langer getogen, Erna beduidend meer (in)gewerkt. Alles draait de komende jaren om Amsterdam. Steeds meer jongeren én ouderen willen er wonen. We zijn blij dat we buiten - aan de rand van de Randstad - huizen, voor strandbezoek nooit in de rij hoeven staan. In de hoofdstad komen er zeker een half miljoen woningen bij. Geen doorzonwoningen, hoofdzakelijk appartementen.

Op Roeterseiland staat een nieuw gebouw C. Langs het water van de gracht twee oude panden, die opgeknapt zijn. Studenten zitten op een terras in de zon. De ‘Campus’ mixt functies als wonen, werken, kantoren, winkels, recreatie. Eigenlijk allemaal kleine dorpjes binnen de stad. Ik herinner mij dat wijlen architect Piet Blom – ooit in Monnickendam door mij geïnterviewd –, man van de kubuswoningen, die filosofie ook aanhangt. De stad levendig en leefbaar maken.

De trek naar grote steden, bijvoorbeeld Amsterdam, is groot. Die ontwikkeling is mondiaal. Geen doorzonwoning meer in Purmerend, Hoofddorp, Hoorn of Almere. Dagelijkse files, meer asfalt, tunnels en spoor komen de neuzen uit. Amsterdam is uitblinker in de dienstensector. Verschillen tussen een grote groep werklozen en de ‘allerbesten’ met hoge salarissen zijn echter groot. Alle topbedrijven komen op de hoofdstad af. Daar zakendoen is cruciaal, ondanks de keerzijde. Prijzen van koopwoningen en huurhuizen stijgen skyhigh. Het wordt steeds drukker in de stad, mede door het groeiend aantal toeristen. Honderden, nee duizenden woningen moeten erbij. Ze passen niet allemaal binnen de grachtengordel, zelfs niet binnen de Ring A10. Echte skyscrapers zijn vanwege Schiphol niet mogelijk. Hoger dan als in de Zuidas mag men niet bouwen. Wel komen daar naast kantoren ook steeds meer woningen, net als in Westerdok langs het IJ. Appartementengebouwen tot tien hoog blijken een succes, afscheid van huis met tuintje. Opvallend is dat zowel jongeren als ouderen erin trekken. Ook ‘emptynesters’ (kinderen de deur uit) zoeken de reuring van de grote stad, de onderklasse wordt richting Almere weggejaagd.

Nogmaals de keerzijde. Bedrijven en bewoners rond de A10 Zuid vrezen een decennium van verkeersproblemen en overlast. De ingrijpendste werkzaamheden zijn verbreden en deels onder de grond brengen van de A10 Zuid. Volgens plannen gaan ze omstreeks 2018 van start. Tussen knooppunten De Nieuwe Meer en Amstel gaat het aantal rijstroken van acht naar twaalf. Ruim een kilometer van de A10 Zuid ter hoogte van het Zuidascentrum kruipt dan door een tunnel.

Het betreft een miljardenproject, dat van de Amsterdamse Zuidas een internationale toplocatie moet maken. De investering bedraagt bijna twee miljard euro. Het gebied ter grootte van honderdtachtig voetbalvelden moet uitstraling krijgen als La Défense in Parijs, Potsdamer Platz in Berlijn en Docklands in Londen. Kantoren, woningen, luxe en culturele voorzieningen in toparchitectuur. Overlast? Wel nee, slechts tienduizenden heipalen hoeven de grond in. Het werk hoeft pas in 2035 klaar te zijn.

Wij wonen aan schoolfietsstraat Hogeweg in Limmen-Noord. Dagelijks fietsen aan deze noord-zuid-as tientallen scholieren drie-, vier- of vijfbaans breed. Houden zo, hooguit een nieuw laagje asfalt vóór 2035.