(172) SAM69+, over het fietspodium van de Omringdijk

Zaterdag 6 juni 2015

Hoorn zien en zwijgen

Het wonder van menselijke hand ligt net zo ver van mijn huis als van mijn geboortestad Amsterdam. De Westfriese Omringdijk, die ooit mens en dier tegen het zoute water beschermde. ‘Je koike d’r je ouge uit’, meld ik fietsvriendin E., die het lange lint door het Noord-Hollandse landschap al tijden op haar fietslijstje heeft staan. Drenthe is mooi, Noord-Holland – anders mooi - doet er niet voor onder.

De hele route van meer dan honderd kilometer leidt langs de mooiste plekjes. Door het groene land heen liggen voormalige VOC-steden en authentieke lintdorpen met talloze musea en monumenten. De smaken van Westfriesland zijn ook gemêleerd: van Westfriese krentenmik, wijn en schapenijs tot Opperdoezer Ronde. De krentenmik mikt op een rijke vulling van krenten, spijs en kaneel. Zoet Omringbrood is misschien nog wel lekkerder. Dat associeert met de dijk zelf: rond, kronkelend, gedraaid en mooi om te zien. Westfriese wijnbouw gedijt goed op de vruchtbare bodem, te beproeven op de wijngaard in Wognum. Schapen kom je overal op en rond de dijk tegen. Zij zorgen voor biologische melk, waarvan ijs met lichte vanillesmaak wordt gemaakt. Op z’n Westfries gezegd: ‘Skoftig lekker ois’. De opperbeste Opperdoezer aardappels zijn met de hand gepoot en gerooid, grillig van vorm en vol van smaak.

De Westfriese Omringdijk is met zijn 800 jaar een van de oudste dijken van ons land. Hij is tussen plaatsen als Enkhuizen, Hoorn, Langedijk, Medemblik, Opmeer, Schagen en Stede Broec een bestemming van jewelste. De dijk verbindt historische plekken, van dwangburchten naar ‘Rijk der Duizend Eilanden’, van stolpboerderijen naar de beroemde Alkmaarse kaasmarkt. VOC-steden Hoorn, Medemblik en Enkhuizen vormen de historische driehoek, verbonden door Museumstoomtram en Museumboot. Oude havens en statige panden herinneren aan welvarende tijden.

In het Statencollege uit 1632 te Hoorn – een van de mooiste monumenten – is het Westfries Museum gehuisvest. Imposant van buiten, intiem van binnen. Liefst 27 ruimten vormen ieder met eigen thema en sfeer een doolhof om in rond te dwalen. Het museum vertelt aan de hand van unieke, kostbare voorwerpen het verhaal van de Gouden Eeuw, boeiendste en rijkste periode uit de geschiedenis van Hoorn en andere Westfriese steden. Met wereldprimeur Oculus Rift, de nieuwste virtual reality bril, kun je een virtuele wandeling in het verleden maken om rond te kijken in het Hoorn van 1650.

Het jaar 2015 staat in het teken van de ontdekking – 400 jaar geleden – van het zuidelijkste puntje van Zuid-Amerika. Willem Cornelisz Schouten en Jacob LeMaire ronden deze kaap op 29 januari 1616 en vernoemen hem naar hun thuishaven: Kaap Hoorn. Als gewone sterveling kun je je nauwelijks een voorstelling maken hoe dat vier eeuwen geleden moet zijn geweest. Aan boord van de ‘Eendracht’ is met gebruik van de Oculus Rift deze tocht virtueel te beleven om dicht bij de sensatie ervan te komen.

Ik hijs mijn ‘steedse (fiets)broek’ op – echte fietsbril op mijn neus – en beleef de sensatie om op twee wielen met tegenwind naar huis te laveren. Dijk van een ronde!