(233) SAM69+, over kletterende waterval en schuimende oceaan

Donderdag 6 augustus 2015

Toveren in de mist

Op zoek naar mooie plekjes kom ik vaak in Portugal uit. Alentejo is zo’n regio die mij aanspreekt, dankzij golvende graanvelden die het binnenland domineren ook wel de ‘broodmand van Portugal’ genoemd,. De ruige Atlantische kust in het zuidwesten van het Iberisch schiereiland is bezaaid met schilderachtige vissersdorpjes, die door de Trilho dos Pescadores (‘Visserspad’) worden verbonden. Dit pad voert langs een van de mooiste kustgebieden ter wereld. Langs de schuimende oceaan liggen uitgestrekte duingebieden en verlaten strandjes. Torenhoge kliffen bieden een schitterend uitzicht.

In Santiago do Cacem staat een bezienswaardig kasteel. Het is een rechthoekig verdedigingsbolwerk, waarvan de oorsprong teruggaat tot de vijfde eeuw. Over de ontstaansgeschiedenis spreekt de legende:

‘Een rijke Moor heeft drie kinderen. Als hij zijn einde voelt naderen, besluit de man zijn bezit te verdelen. Zijn beide zoons kiezen voor braakliggend land, maar zijn dochter wenst een kasteel, waarvan de muren haar zullen beschermen.

Dochterlief knipt de gelooide huid van een os tot smalle reepjes en markeert daarmee de oppervlakte, die haar toevluchtsoord moet beslaan.

Nog dezelfde avond komt een dikke mist opzetten. Wanneer die de volgende morgen wegtrekt, staat daar als bij toverslag … een fonkelnieuw kasteel in de ochtendzon te pronken.’

Het plaatsje Vila Nova de Milfontes ligt aan de monding van de rivier Mira. Eind 16e eeuw oefent het estuarium een onweerstaanbare aantrekkingskracht uit op piratenschepen, die tot diep landinwaarts kunnen zeilen. Nadat Vila Nova voor de zoveelste keer is geplunderd, heeft de Spaanse koning Filips III er schoon genoeg van. Hij laat het ‘Forte Sao Clemente’ aanleggen. Van dit verdedigingsbolwerk gaat zoveel dreiging uit dat geen piraat zich nog aan de riviermonding durft te vertonen. Er wordt dus nooit gevochten. In 1903 is het gebouw tot exclusief hotel verbouwd. Als je de piraten uit de 16e eeuw wilt navolgen, kun je de Mira met een kano opvaren.

De Alentejo per mountain bike verkennen is ook mogelijk. Een fraaie, ongeplaveide route leidt langs historische dorpjes als Troviscais, Vale Bejinha en Sao Luis. Ook langs de boorden van de Mira is het heerlijk trappen. Als berggeit waag ik de klim naar de top van de Rocha d’Agua d’Alta, die in Milfontes begint en met spetterend uitzicht op een waterval eindigt.

Verder naar het zuiden staat een merkwaardig bouwwerk: Farol do Cabo Sardao. Net als het eerder genoemde fort wordt deze vuurtoren geacht aan de veiligheid bij te dragen. De architect maakt echter een onvergeeflijke fout. Hij plaatst de toegangsdeur aan de kustzijde en richt lenzen en spiegels op het achterland! Het zegt veel over de Alentejo: diep weggestoken in de broodmand, ver van inspectie en gezag.

Wandelpad ‘Rota Vicentina’, waarvan het Visserspad een gedeelte is, loopt van Santiago do Cacem door naar Cabo Sao Vicente. In dit zuidwestelijkste puntje van Portugal bevindt zich het oorspronkelijke graf van Sint Vincentius, de patroonheilige van het land. Het oude pelgrimspad verbindt ‘Kaap Sint Vincentius’ met Santiago do Cacem, een zeldzaam pelgrimspad dat in beide richtingen kan worden gelopen.