(337) SAM69+, over als de wind raast …

Woensdag 18 november 2015

Ramspol en Ramsdiep

W&F-vriendin E. fungeert soms als weervrouw. Zij vraagt of wij de storm aan de kust goed hebben doorstaan. Ze wijst mij op stormvloedkering ‘Ramspol’, die vanochtend dicht gaat, ter bescherming van het achterland bij Kampen. De opblaasbare dam sluit bij hoogwater het Zwarte Meer volledig van het Ketelmeer af. Afgelopen nacht gaat het stormachtige weer met zeer zware windstoten en neerslag flink tekeer. Langs de kust is een lichte verhoging van de waterstanden, waar onze duinen wakers zijn. Elders in het land zorgt harde wind ook voor problemen. Voor opstuwing van water, voor verhoogde waterstanden rond het IJsselmeer. 

Om vijf uur vanochtend word ik wakker, kijk op de wekker en draai me weer om. Geen moment denk ik aan het Ramsdiep, waar op datzelfde tijdstip sluiting van de opblaasbare waterkering aan de orde is. Scheepvaartverkeer raakt gestremd, via eigen kanalen en marifoon op de hoogte gesteld. Na de stormpiek, uurtje of wat later, wordt de kering neergelaten om het water uit de rivieren weer ruim baan te geven. Het kan weer in de richting van de voormalige Zuiderzee stromen. Naar verwachting vaart de scheepvaart vanmiddag voort, al moet men vanwege harde wind ook elders met stremmingen van onder meer sluizen en bruggen rekening houden.

Stormvloedkering Ramspol is eind 2002 geopend, beheerd door de Unie van Waterschappen. Sinds 2014 heeft Rijkswaterstaat het beheer en onderhoud, en houdt het ‘Watermanagementcentrum’ de waterstanden in de gaten. De balgstuw van Ramspol is tien meter hoog wanneer hij met lucht wordt gevuld. Drie balgen, elk tachtig meter lang, hebben een inhoud van 21 miljoen liter. Zij sluiten de boel af bij sterke wind en een waterpeil van een halve meter boven NAP. Op de eerste dag van september jongstleden is de kering voor het laatst gesloten.

Ramspol is een unieke waterkering in zijn soort, de enige ter wereld. Hij wordt ieder jaar een keer getest. Normaal ligt de balg op de bodem van het Ramsdiep. Wanneer het Ketelmeer door extreem weer hoogwater naar het Zwarte Meer stuwt, staat alles op scherp. Blijft het peil een minuut boven ‘vijftig centimeter NAP-', dan schudt een computer de balgstuw volautomatisch wakker. Krachtige pompen blazen de stuw van zwaar rubberen doek op, alsof een reusachtige fietsband uit het water oprijst. Drie immense balgen komen boven, stremmen het scheepvaartverkeer, maar roepen vooral woeste golven uit het IJsselmeer een halt toe. Gemiddeld sluit de kering zich voor een zware noordwesterstorm twee tot drie keer per jaar, hoog genoeg om deze te trotseren.

Als kustbewoners weten wij dat Nederland onder leiding van watermanager WA alles doet om ons ‘land achter de dijken’ te beschermen en onze veiligheid te garanderen. Dat geldt dus ook voor het ‘achterland’, waar het water zich soms ongevraagd opdringt. Dat heb ik door E. goed begrepen. Zij heeft mij aangezet om de werking van balgstuw Ramspol op ‘YouTube’ te bekijken. Wellicht wandelen of fietsen (W&F) wij er op een eerste dinsdag van september samen nog eens heen.