(391) SAM69+, over eiland in mijn droomwereld

Maandag 11 januari 2016

Skellig, gezellig

Ierland en eilanden, om van te dromen. In de Atlantische Oceaan ligt een droomachtig eiland, recht uit zee omhoog. Lang geleden realiseren monniken hier hun heiligdom: werelderfgoed Skellig Michael.

Skellig Michael is ruim duizend jaar geleden door monniken gesticht. De grote ster van Ierlands ‘Wild Atlantic Way’ spreekt tot de verbeelding vanwege het onwaarschijnlijke verhaal over overleving, uithoudingsvermogen en architectonische vaardigheid. Het klooster ligt op een wilde, onmogelijke, onvoorstelbare plek. Zes stenen hutten als ‘bijenkorf’, twee oratoria in de vorm van een boot.

George Bernard Shaw - Nobelprijs Literatuur 1925 - noemt Skellig die ‘onvoorstelbare, onmogelijke, wilde plek’. Opdoemend uit de oceaan, alleen per boot bereikbaar, door de elementen geteisterd en slechts bewoond door zeevogels, die Skellig Michael en zustereiland Little Skellig beroemd maken. Niet voor de mens bedoelde plek.

In de 6e eeuw trekt een groepje monniken zich op deze heilige plaats terug. Nog altijd zijn creativiteit en vindingrijkheid van de vroege bewoners terug te vinden. Kerkraampjes omlijsten het uitzicht op nabijgelegen Little Skellig. De zon verwarmt het kloosterdorpje, opvallend goed beschermd tegen de wind. Je moet hier de elementen trotseren. Zeshonderd treden - niet voor angsthazen met hoogtevrees - leiden naar het dorp. Op ruim tweehonderd meter hoogte adembenemend uitzicht.

Omringd door schoonheid en gigantische zee is het een voorrecht om op deze door monniken uitverkoren plek van verlaten sereniteit te zijn. De Skellig Islands liggen op twaalf kilometer voor de kust van Portmagee, dorp in county Kerry. Vooral het puntige en grillige Skellig Michael (Sceilig Mhichíl) is van religieuze, historische betekenis. Al in 1.400 voor Christus wordt verwezen naar het eiland, dat ook een rol in Ierse legenden speelt. Ongeveer in het jaar 200 na Christus ontstaat een verhaal, dat vertelt over Daire Domhain - ‘Koning van de Wereld’ - die hier een grootse strijd voorbereidt tegen de strijder Fionn mac Cumhaill (Finn McCool) en het leger van Fianna.

Wat Skellig Michael onderscheidt, is de inkijk die het eiland biedt in het leven van een geïsoleerde en door stormen geteisterde gemeenschap van monniken. Stenen hutten in bijenkorfvorm - ‘clochain’ in het Iers - getuigen van oudheid van de monastieke nederzetting, terug naar de zesde eeuw. Volgens historici dalen de monniken dagelijks de zeshonderd treden van hun zelfgebouwde klooster af om ontbijt bij elkaar te vissen.

Hun ascetisch bestaan leiden de monniken tot in de 13e eeuw. Dan dwingt slechter wordend weer hen naar Ballinskelligs op het vasteland. De bijenkorf-hutten staan er nog wel, geteisterd door het weer. Door hun geïsoleerde ligging is het niet verwonderlijk dat de Skelligs - met name Skellig Michael - ten prooi vallen aan de Vikingen. Een legende vertelt over een kluizenaar van het eiland die ene Olav Trygvasson doopte, in 993. De Noorman is later koning van Noorwegen geworden.

Skellig’s charme ligt niet alleen in het verleden. Met de noordelijker zustereilanden Blaskets hebben de Skelligs de grootste kolonies noordse pijlstormvogels en papegaaiduikers ter wereld. Op Little Skellig nestelen 27.000 jan-van-genten. 

Ik droom van die wereld waar oceaangeruis en stormvogelkabaal vastelands burenrumoer verdringt.