(413) SAM69+, over groene stadsoase

Dinsdag 2 februari 2016

Tuindorpen en trompetbomen

Een van de 21 Amsterdamse parken ligt in Amsterdam-Noord, dat weldadig met groen is bedeeld. Dat zie je als je een tochtje over het IJ maakt. Een kijkje naar het zuiden laat het stenen Amsterdam zien, naar het noorden zie je een groene wand op je af komen. In Noord kun je geen honderd meter lopen of je ziet een bomenrij, een park, een groene weide of een prachtig onderhouden stadstuin. Op de fiets kom je in het Vliegenbos, de Tolhuistuin, Oeverpark Schellingwoude, het Rietland, de IJdoornpolder bij Durgerdam of door de tuindorpen.

Het woord tuindorp zegt het al. Vanaf het begin van de vorige eeuw staat de stadsuitbreiding van Noord in het teken van wonen in het groen, voor iedere arbeider een eigen tuintje. ‘Oase in de stad’ omschrijft het beste hoe het groen een essentieel onderdeel van de stad is.  De oorsprong van Noord was al groen: oude dijkdorpen, uitgestrekte weilanden en veenmoerassen in Waterland. Het uitzicht van alle wijken over de A10 naar het noorden is op een van de mooiste oer-Hollandse landschappen met riet, water, weidevogels, koeien, schapen, rust en stilte.

Hét centrale park voor heel Noord is het grote Noorderpark, dat zich langs het Noordhollandsch Kanaal uitstrekt. Het park is een samensmelting van het oorspronkelijke Volewijkspark en Florapark, die als parken in een typisch Engelse landschapsstijl uit de jaren ’20 van de vorige eeuw stammen. De twee parken werden altijd doorsneden door het Noordhollandsch Kanaal en de Nieuwe Leeuwarderweg. Door ze met elkaar te verbinden is één groot stadspark ontstaan.

Dit grote, groene Noordse hart is haast even groot als het Vondelpark. Het beslaat meer dan dertig hectare met voetgangers- en fietsbruggen over de autoweg en het kanaal. Het Noorderpark is tevens voor veel dieren een belangrijke route tussen Waterland en het IJ. Een van de grootste groene scheggen in dit stadsdeel barst van de egels, amfibieën en muizen. Bovendien zingen hier overdag veel voor een stadspark kenmerkende vogels: roodborstje, winterkoninkje, zwartkop en merel. Ook staan er bijzondere bomen als de trompetboom (om het vogelkoor te begeleiden) en de amberboom.

Het Noorderpark geeft een echt ‘Vondelparkgevoel’ met brede lanen, ligweiden, hoge bomen en een rosarium. Het is een echt stadspark met voorzieningen die daarbij horen. Kinderspeelplaatsen, muziekpodia, kinderbad, zandbakken, ligweiden en doorgaande fiets- en wandelpaden. Bovendien is er in het najaar ieder jaar een bruisend Noorderparkfestival. De twee voormalige tankstations langs de Nieuwe Leeuwarderweg zijn veranderd in locaties voor muziekoptredens, evenementen en atelierruimtes.

Op de meeste plekken is het groen in Amsterdam-Noord vrij toegankelijk als recreatie- en stadsgroen. Soms ook niet omdat er sprake is van natuurwaarden en bijzondere fauna die niet mag worden verstoord. Één ding is duidelijk: er is in Noord veel ruimte voor een dagelijks ommetje of om even in de zon te zitten. Dan moet die gele dwerg natuurlijk wel schijnen, anders wordt het binnen een pannenkoekje eten, in plaats van op een terras. Ook dat kan in Noord, allebei.