(85) SAM69+, over sterke verhalen van zee

Woensdag 11 maart 2015

Prins Hendrik en Wan Chun

Het zonnetje schijnt, de lente loert. Nu nog een zinderende zomer om bij Egmond zilt van zeewater te snuiven. Tussen Wijk aan Zee en Bergen aan Zee liggen kilometers Noord-Hollands duinreservaat. Castricum en Egmond langs de kust vormen voor mij een zone om te zoenen, walhalla om te wandelen, foyer om te fietsen. Als ik van Limmen binnendoor via Egmond richting Bergen tuf, laat ik Egmonds boetieks en souvenirwinkels vrijwel altijd links liggen. Egmond aan Zee is niet vies van toeristen, maar mij trekken ze niet. Windmolens voor de kust draaien daar een lieve lust. Menigeen vindt dat ze het uitzicht bederven. Het windmoleninformatiecentrum (ja, ja) vraagt om begrip. ‘De natuur kan die molens heel goed hebben. Onder water raken de masten als scheepswrakken met planten en wier begroeid. Daar hebben zeedieren lol van’. Mijn lol is het niet, ik ga nooit zo ver uit de kust om onderwaterleven te adoreren. Ik duik liever in grote barrières down under.

Boven op een verdwaald Egmonds duintje langs de boulevard turft de vuurtoren toeristen, die langs banjeren. Een stoer beeldje aan zijn voeten houdt de stroom in de gaten. Reddingswerkers onder zuidwesters in een sloep trekken aan riemen, op weg naar een zwemmer die de trekkracht van zee en de windkracht van molens onderschatte. Zij – deze roeiers - kunnen stoere verhalen vertellen, net als de zeelieden die gazons en rustbankjes van Egmonds opvanghuis ‘Prins Hendrik’ bevolken. Helaas hebben de meesten de tand des tijd niet doorstaan, het stichtingsgebouw is bijna door zijn stoere zeebonken heen.

Jutters zijn er ook amper meer. Terwijl de toeristen op één oor lagen, luisterden zij naar de scheepsberichten. Vooral in stormachtige nachten hoopten zij op buit in hun verschiet. Zou er lading overboord zijn geslagen? Het kan voor de kust behoorlijk spoken. Dat blijkt ruim veertig jaar geleden, vliegende storm jaagt over ons land. Het wordt een ravage van jewelste. Daken worden van huizen getild, bomen knappen als luciferhoutjes. De Taiwanese vrachtboot ‘Wan Chun’ komt bij de pieren van IJmuiden in nood. De kapitein laat de ankers uitgooien, maar die gaan krabben. Tot overmaat van ramp slaan de motoren af en raakt het schip op drift. De speelbal strandt bij Castricum, iets ten zuiden van Egmond. Egmonders rukken uit om bij de berging te helpen. Die gaat echter de mist in, want het schip slaat om en vindt zijn einde op het strand. Vraag het bejaarde ‘Prins Hendrikkers’ en zij vertellen er nóg smakelijk over.

In Schoorl, ten noorden van Egmond, is het decennia terug trouwens ook eens raak geweest. Een enorme lading hout raakte van een schip te water en spoelde aan. Hele bossen tegelijk. Jutters hadden een hels karwei om uit het zicht van de politie te blijven en het hout via de duinpannen in Schoorl te krijgen. Het lukte ze wel. Oude Egmonders weten ook dát nog na te vertellen: “De helft van de schuttingen en schuurtjes in Schoorl zijn van dat hout gemaakt”.