(87) SAM69+, over zijn Gooise jongensjaren (1)

Vrijdag 13 maart 2015

Spaak en Stender

In de jaren 1950 en 1960 zijn Hilversum en Huizen mijn thuisbasis voor schoolgang, voetbal en meer jongensavonturen. De zorgeloze tijden komen – in nostalgie en weemoed - soms om de hoek kijken. De schrijversbuurt van de radio-, nu mediastad huisvest ons op Vosmaerlaan 23, een zijstraat tussen Gijsbrecht van Amstel en Bosboom Toussaint. Tegen oudjaar struinen wij in onze kerstvakanties de buurt secuur af, fel jagend op afgedankte kerstbomen. Het onderduikershol uit de oorlog boven het gangetje naast ons huis fungeert als geheime opslagplaats. Vijandige ‘gangs’ vinden de groeiende voorraad dennenbomen nooit, wij die van hun soms. Nieuwjaarsdag start steevast met een zwart geblakerd brandgat in het wegdek van het nabije kruispunt. Tot schade en schande van buurtgenoten, die erbij staan en ernaar kijken.

De tweede helft van de lagere school doorloop ik in de Violenstraat, waar meneer Ellerbroek mijn meester in de Violenschool is. Meneer Kok uit Ten Katelaan 5 is het hoofd van ons enigszins oubollige jaren 1950 onderwijsinstituut. Mijn eerste helft – eerste, tweede, derde klas - speel ik in Amsterdam op de modernere tweede Daltonschool aan de Apollolaan. Met de meeste vlaggetjes gelauwerd word ik daar ‘beste leerling’ van meneer Reinders. Simone Polak, nu in de VS wonend, weet dat nog altijd. Zoals ik het nummerbord van mijn vaders eerste auto, een tweedehands zwarte Vauxhall, nog altijd weet: UT-64-13. Hij koopt hem op Utrechts automarkt.

Met meneer Reinders, Groningse onderwijzer en frenetiek GVAV-er, deel ik de woeste liefde voor het edele voetbalspel. Iedere maandagochtend mag ik naar voren komen om Kick Geudekers ‘Sport en Sportwereld’ – in rode kopletters, met rooie oortjes – te spellen. Ir. Ad van Emmenes, Geudekers collega, herinner ik mij als pappa van Viola. Marijke, mijn toekomstige vrouw, inmiddels ex uit ver verleden, ziet in de klas toe hoe meneer Reinders mijn nagels controleert, wat nog aan me knaagt.

Terug naar de Hilversumse Violenstraatschool. Schooldag in, schooldag uit loop ik naar Taludweg, steek Havenstraat over en spendeer zakgeld in het snoepwinkeltje op hoek Koningsstraat. Aan kauwgum met voetbalplaatjes, om te ruilen of te huilen. Aan drop om te snoepen, niet aan pillen om te poepen. Op ons schoolplein koppen fanaten met een plastic ‘vijfje’ wedstrijden op leven en dood. Ene Gerrit Nijhoff deelt met zijn gekuifde voorhoofd enorme zwiepslagen uit. Ook voel ik het enorme gat in mijn knie nog – nu litteken–, nadat ik over een hek springend de schoolbel wil inhalen. Ik zie een punt van het hekwerk over de kop. Mijn moeder verre van blij. Zij noch ik, wij zijn nooit in, noch aan het RKZ-ziekenhuis gehecht, gevestigd richting zwembad Kapelstraat. In dat warme bad zwaait Jan Stender zijn scepter door toekomstige kampioenen in hun eerste zwemles keihard in het diepe te sodemieteren en hen zonder verdere hulp naar de kant te schreeuwen. De ‘gorilla’, borst en rug indrukwekkend begroeid met weelderig haar, heeft groot succes. De Robben, Mary Kok, Marianne Heemskerk. Goh, ik lijk Bob Spaak wel, uit mijn goeie, ouwe jongenstijd.

(wordt vervolgd)