Etentje bij advocaat in Clermont-Ferrand

Loop ik tijdens mijn fietstocht naar het Franse zuiden rond het middaguur met bepakte fiets door de winkelstraten in het centrum van Clermont-Ferrand. De stad is mij niet geheel onbekend, in de jaren 1980 bracht ik een huisbezoek aan kampeerders, die hun weekeinden op de camping in Lempdes doorbrachten. Naam en adres zijn me ontschoten, nu voel ik de schaduw van een sombere kathedraal in mijn nek. Als veel huizen in het oude centrum is de Notre-Dame-de-l’Assomption opgetrokken in zwarte lavasteen (Volvic). De kerk dateert uit de 13e eeuw, haar twee hoge, opvallende spitsen zijn pas in de 19e eeuw voltooid. 

Clermont-Ferrand is op 15 april 1630 per Edict van Troyes ontstaan uit samenvoeging van Clairmont en Montferrand. De stad is aan het einde van de 18e eeuw gemoderniseerd, de stadsmuren werden geslecht en de infrastructuur sterk verbeterd. Na de Franse Revolutie komt de rubberindustrie hier tot ontwikkeling. Bekend zijn de initiatiefnemers, Michelinmannetjes en broers, André en Édouard.

Clermont-Ferrand is hoofdstad van de voormalige regio Auvergne, nu de belangrijkste stad in en hoofdplaats van het departement Puy-de-Dôme. De stad telt ruim 140.000 inwoners, waarvan ruim dertigduizend studenten. Het is de oorspronkelijke vestigingsplaats van Michelin, dat aan veertienduizend mensen emplooi biedt. De beroepsbevolking bestaat nu voornamelijk uit werkers in financiële en administratieve beroepen. 

Op mijn gemak kijk ik rond in de buurt van de uitgestrekte Place Jaude, die in de eerste jaren van dit millennium volledig is gerenoveerd. Op een dominante positie torent Bartholdi’s ruiterstandbeeld van Vercingetorix. In een van de oudste wijken van Frankrijk vallen middeleeuwse huizen van ‘Le vieux Montferrand’ op, in het bijzonder ‘La maison de l’Apothicaire’. Clermont-Ferrand kent diverse bekende mensen in het geboorteregister. Ik noem filosoof, wis- en natuurkundige Blaise Pascal (1623-1662), de genoemde industriëlen en uitvinders van de gelijknamige autobanden André Michelin (1853-1931) en Édouard Michelin (1859-1940), theoloog en schrijver Pierre Teilhard de Chardin (1881-1955) en voormalig wielrenner en ploegleider Raphaël Geminiani (1925). Bij de naam Alain Casanova, hier in 1961 geboren, heb ik andere gedachten, maar hij blijkt - verrassend - voetballer te zijn geweest.

Van wie ik nog nimmer heb gehoord, is de naam François Darden (43). Hij wandelt mij met echtgenote Aurelia (ook 43) in het hartje van zijn stad tegemoet. Nieuwsgierig naar de capriolen van een kleurrijke Hollander met bepakte en bezakte fiets schiet François mij aan. Met zijn kleinste dochtertje van 2 aan de ene en twee Franse broden onder de andere arm vraagt hij waar ik vandaan kom. Ik begrijp dat hij op mijn nationaliteit doelt. Er ontstaat een geanimeerde babbel tussen lachende figuren, die elkaar spontaan ‘au revoir’ toewensen. De een wandelt de ene kant op, de ander de andere. 

Nog geen drie minuten later word ik door een jagende Fransman achterhaald. Hijgend nodigt hij mij, na kort met zijn echtgenote te hebben overlegd, voor het middagmaal uit. Ten huize van de Dardens, pal naast de kathedraal. Ik voel mij bijzonder en vereerd, beter gezegd bijzonder vereerd. Dit zijn verrassingen waar ik soms op hoop. Of ik hem maar wil volgen naar hun woning, luidt zijn vingerwijzing. En of. In de eerste plaats heb ik best lekkere trek, in de tweede plaats lijkt het mij gezellig. Tot François mij duidelijk maakt dat het huishouden van het gezin Darden uit acht kinderen bestaat.

“Maar ze zijn allemaal heel rustig, hoor”, stelt hij mij op voorhand gerust. De man vindt zijn uitnodiging veel te geslaagd, dat valt van zijn gezicht af te lezen.

Even later komen wij bij het statige pand naast de kathedraal aan, waarin zich zijn woning en die van drie andere gezinnen bevindt. Door het portaal heen laat hij mij de indrukwekkende binnentuin zien. 

“We hebben een tuinman die het werk doet”. 

Ik kijk mijn ogen uit in de enorme hal. Het trappenhuis is opgetrokken uit zwarte lavastenen met aan muren en plafond lambriserend houtwerk. Wat een prachtig ruim pand om in te wonen. Op de derde etage word ik in een zee van ruimte gastvrij ontvangen. Veel kamers, smaakvol ingericht. In de keuken staat de stamtafel gedekt voor tien personen. Een van de kinderen is afwezig, de Hollandse invité neemt diens plaats in. Moeder Aurelia is met hulp van twee ‘dametjes’ uit het gezin druk doende om de Franse middagmaaltijd voor te bereiden.

Waar François de overige kinderen op Franse wijze in het gareel houdt, richt de gastheer zijn aandacht ook op zijn genode gast. Alles wat ik hier te horen krijg, valt te bewonderen.

“Ons huis dateert uit de 16e eeuw”, vertelt François. “Het was ‘maison de prêtres’ en is door maarschalk Fayolle gekocht. Daarna heeft hier de buitenechtelijke dochter van François Mitterand, oud-president van Frankrijk, een tijd gewoond. Mazarine heet zij”. 

Zo hoor je nog eens wat.

De belangstelling van François voor mijn persoon ontstond, omdat hij op straat zijn vader een beetje in mij herkende. 

“Een sportieve man die drie keer naar Santiago de Compostella liep en één keer Corsica in de rondte heeft gewandeld”. 

Ik kan niet nalaten om naar de sportieve prestaties van François zelf te vragen. Hij is advocaat, heeft weinig tijd om aan sport te doen en is naast zijn werk vooral druk met zijn gezin.

Natuurlijk wil ik de namen van zijn kinderen horen. Dat zijn achtereenvolgens dochter Alix (18), zonen Benoît (17), Henry (15), Grégoire (13), Vianney (10) en Eudes (8), en jongste dochters Marguerite (7) en Louis (2).

In ongedwongen sfeer, met bewonderende blikken en toenemend aantal vragen door de kinderen aan de onverwachte gast komt de onontbeerlijke fles speciale wijn uit de voorraadkast op tafel. Salade, tomaten, kaas, radijs, stokbrood en nog meer zijn voor alle monden bestemd, het donkerrode sap uit de Franse druif slechts voor de glazen van gastheer en gast, met een klein slokje voor de oudste dochter. De grootste zoon van 1 meter 85 lengte moet de alcohol ook aan zich voorbij laten gaan.

Tot besluit van onze ontmoeting stelt een ieder zich in een lange rij op, de Hollander in het midden, om dit bijzondere gebeuren op de gevoelige plaat vast te leggen. Eveneens op gevoelige wijze wordt afscheid van elkaar genomen. Als ik op de fiets de straat uitrijd, staat de allerkleinste nog met een ballon in haar handje naar me te zwaaien …