Groots(t)e deelstaat voor gelukzoekers (deel 4 Cape-to-Cape)

13 januari 2019 - Limmen, Nederland

West-Australië, in het Engels Western Australia, is de staat die het westelijkste deel van het Australische continent beslaat. Ooit zetten Nederlanders hier als eerste Europeanen voet aan wal. Zij noemen het gebied Nieuw-Holland. Met een oppervlakte van 2,5 miljoen vierkante kilometer beslaat WA ongeveer een derde van het gehele continent. Daarmee is het de grootste deelstaat van Australië. Toch wonen er ‘slechts’ evenveel inwoners, ook 2,5 miljoen. Hoofdstad Perth, aan de zuidelijke westkust, wordt door ongeveer driekwart van de totale bevolking van WA bewoond. In het zuiden, westen en noorden wordt West-Australië omringd door de Indische Oceaan. Aan oostzijde vormen de deelstaten Noordelijk Territorium en Zuid-Australië de grens. Het punt waar deze drie gebieden samenkomen heet Surveyor General’s Corner. Dit punt had op het snijpunt van meridiaan 129 graden oosterlengte en parallel 26 graden zuiderbreedte moeten liggen. In werkelijkheid ligt het door fouten in de bepaling van de oostgrens van WA niet exact op die plaats. In 1836 is besloten dat de grens van WA de meridiaan 129 graden oosterlengte zou volgen, hoewel daarvoor nooit metingen waren uitgevoerd. Pas in 1922 is hiermee een begin gemaakt, hetgeen landmeters vele jaren werk bezorgde. Twee snijpunten op 129 graden OL en 26 graden ZB zijn in 1967 met moderne elektronica opgemeten. Die twee bleken ongeveer 127 meter uit elkaar te liggen. Toen is het punt waar de drie staten samenkwamen Surveyor General’s Corner genoemd. Het gevolg hiervan is dat de West-Australische oostgrens geen volledig rechte lijn is, maar op 26 graden zuiderbreedte een knik van 127 meter vertoont, wat op landkaarten vrijwel nooit wordt aangegeven. Bij benadering is WA honderd vierkante kilometer kleiner geworden dan oorspronkelijk bedoeld.

Oorspronkelijk werd het kale land niet interessant bevonden. Pas in 1826 maken de Britten aanspraak op het westelijk deel van het continent. Zij stichten Fredrickstown, het huidige Albany (25.000 inwoners), en drie jaar later de Swan River Colony, die nu Perth (1,8 miljoen inwoners) als naam draagt. Het land had weinig te bieden, totdat het achterland halverwege de 19e eeuw werd ontsloten. Er was goud ontdekt, wat veel gelukzoekers aantrok.

(wordt vervolgd)