Lokroep van de ‘Smaragden Gordel’ (deel 2)

8 juli 2017 - Yogyakarta, Indonesië

Met de Indonesische keuken hebben wij niet echt veel ervaring. Binnenkort daagt de kans om de verrukkelijke mogelijkheden uit te proberen. Toch ben ik voorzichtig, want ik weet dat royaal gebruik van pepers, kruiden, kokosmelk en sojasaus tot de kenmerken behoren, ingrediënten die ik niet gewoon ben te nuttigen.

Veel Indonesiërs eten drie maaltijden per dag met rijst als basis. Dat kan gestoomde witte rijst (nasi putih), gele rijst (nasi kuning) of gebakken rijst (nasi goreng) zijn. Als ontbijt nemen zij meestal nasi goreng, mie goreng of soep. Lunch en diner bestaan uit rijst, aangevuld met groente, vis en ei. Vlees is duur. Als vervangers gebruiken Indonesiërs vaak tahoe en tempé, uit sojabonen bereid. Omdat moslims het varken als onrein beschouwen, staat op Java en Lombok varkensvlees niet op het menu. Balinezen beschouwen varkensvlees juist als een traktatie, zelfs als delicatesse.

Tussen hun maaltijden door nemen Indonesiërs graag een snack. Onder de favoriete zijn pisang goreng (gebakken banaan), loempia, bak pao en martabak (pannenkoek). Tot populaire desserts behoren ketan (rijstpudding) en bubur santen (pap van rijst, kokosmelk en palmsuiker). Of wij het ook allemaal in de warungs (eetstalletjes) gaan ontdekken, is de vraag, al kun je in de meeste veilig eten. Ik zie het voor me: smullend op houten bankje aan plastic tafeltje onder licht van een gaslamp. Nasi campur, gado-gado of saté kambing. We kunnen ook een rumah makan (eethuis) binnenstappen. Bij voorkeur in een ‘rumah makan padang', want die is gespecialiseerd in nasi padang, een combinatie van gerechten die aan de Indonesische rijsttafel doet denken. Naast een schaal rijst serveert men een tiental bakjes. Na afloop betaal je alleen voor die bakjes, waarvan je hebt gegeten. Da’s logisch, hè …

De Indische keuken zoals we die in Nederland kennen, is op die van Java geënt. De populaire rijsttafel is een koloniale vinding. De echte rijsttafel bestaat altijd uit minstens vijftien gerechten. In ieder geval een oneven aantal, want een even aantal gerechten roept volgens het bijgeloof onheil op.

Eiland Java kent een aantal regionale keukens. Wij trekken van West naar Oost. In de hoofdstad Jakarta kunnen we uit de specialiteiten nasi kebuli, ketoprak, soto Betawi of bubur ayam kiezen. In de Sundanese keuken van West-Java maakt men veel gebruik van rauwe of geblancheerde groenten. Typerend voor het eten op Midden-Java is de nadruk op ietwat zoete gerechten. Dé specialiteit van Yogyakarta, culinair middelpunt van Midden-Java, is gudeg (jackfruit in kruidige kokossaus). Echt pittig eten (pedis) komen we op Oost-Java tegen. Nergens op Java wordt in de keuken zoveel peper gebruikt als hier. Maar of wij ons daarvoor aandienen …

De Balinese keuken manifesteert zich als sober en creatief, met een ruim gebruik van groenten en kruiden. Dit eten is lang niet zo bekend als dat van Java. Op ons derde eiland luidt de uitspraak: ‘Wie Lombok zegt, zegt peper’. Het pittige eten behoort tot het scherpste van heel Indonesië. Spaanse pepers staan bekend als ‘lomboks’.

Wij gaan eerst naar Java en Bali, daarna Lombok proeven …

(wordt vervolgd)

1 Reactie

  1. Marijke:
    8 juli 2017
    Selamat makan alvast...onze eerste Indonesiëreis was een culinaire, onvergetelijk, niet alleen op makangebied natuurlijk.
    Mocht je komende dagen noppes reactie ontvangen mijnerzijds: we zijn en route. Fiets ze, geniet ze en brekebeen ze niet.