Mooie stad aan het water: Dordrecht (3)

Ary Scheffer staat met een palet op zijn arm sinds 1862 als standbeeld op het naar hem vernoemde plein, waar wij onder een stralend zonnetje van een drankje zullen genieten. Vroeger heette dat plein ‘Beurs’, de naam die door echte Dordtenaren nog steeds wordt gehanteerd. Ary verhuisde op tweejarige leeftijd naar Den Haag. Zijn vader leerde hem tekenen en schilderen, Johan Bernard Scheffer was immers zelf schilder. Later koos Ary voor Parijs om er naam en faam te maken na lessen in beroemde ateliers. Hij behoorde tot de best betaalde kunstenaars van zijn tijd, met portretschilderen als specialisme. Het Dordrechts Museum herbergt verreweg de meeste van zijn schilderijen. Ary Scheffer stierf in Argenteuil, als genaturaliseerd Fransman, na een leven dat door zijn moeder werd beheerst. Haar gezicht is dan ook - bijna onzichtbaar - in zijn standbeeld verwerkt.

Om ‘onze’ Koos te treffen, stapten wij het Dordrechts Museum binnen. De receptioniste haalde haar schouders op toen wij zijn naam noemden. “Onbekend, zegt mij niets”. Na wat bellen en navragen begeleidde zij ons naar de bibliotheek, waarvan de deur echter gecodeerd op slot was. Kloppen en roepen mochten niet baten, tot we uiteindelijk naar binnen konden. Verrassing was ons deel, ook voor de receptioniste: niemand aanwezig. Enfin, om de zoektocht naar onze sleutel kort te sluiten, vernamen we via een belletje dat Koos in zijn appartement vertoefde om ons te ontvangen. Vijf minuten later traden we daar binnen, een riante ruimte met keukentje en badkamer, waar vooral het uitzicht aan voorzijde imposant was. De Damiate-brug aan de Kuipershaven ter linkerzijde en de ene voorbijtrekkende schuit na de andere ter rechter zijde. Het nieuw glinsterende hoofdkantoor van vliegtuigbouwer Fokker aan de overzijde van de Oude Maas precies in het midden van ons blikveld, als een verse stip aan verder maagdelijke horizon.

‘Ik vind het prettige van Dordrecht dat er zo weinig is dat je afleidt. Je loopt rond, je ziet dezelfde straten, dezelfde gezichten, je kunt gewoon door blijven denken zonder veel afgeleid te worden. Als je aan het werk bent, vind ik, is dat plezierig, dat je je bij je werk kunt bepalen en niet ieder ogenblik iets onder je ogen geschoteld krijgt waar je naar kijken moet.’

(Uit interview met C. Buddingh’ in Wim Huijsers boek ‘Een stad is een boek’)

Wij waren in tegenstelling tot Dordtenaar Kees Buddingh’ niet aan het werk. Wij werden elk moment en overal in de stad afgeleid, om te beginnen door de vele boten en schepen die aan ons langs voeren. In onze stadswandeling kregen we eveneens steeds iets anders onder onze ogen voorgeschoteld, teveel om allemaal te beschrijven. Bovendien ben ik geen schrijver die zo met zijn stad vergroeid was als Kees Buddingh’ met Dordrecht, die er zijn hele leven woonde en werkte (1918-1985). In zijn ‘Ode aan Dordrecht’ schreef hij: ‘De stad stoort mij niet, zomin als ik, hoop ik, de stad stoor’. 

Toch was zijn wereld niet klein. Buddingh’s belangstelling strekte zich uit van cricket, schaken, voetbal, jazz, whiskey tot meer.

(wordt vervolgd)