Recensie ‘De ontembare’ van Guillermo Arriaga

Na de uitnodiging van Uitgeverij Atlas Contact om live over zijn roman ‘De ontembare’ met auteur Guillermo Arriga in gesprek te gaan, heb ik - in een drietal ademstoten - zijn 825 pagina’s tellende boekwerk verslonden. Wat een weergaloze roman, wat een geweldige schrijver. Ik kan niet anders concluderen. Ik had niet van de schrijver gehoord, laat staan enig ander werk van hem gelezen. Deze tekortkoming mijnerzijds heb ik onmiddellijk hersteld door nog twee eerdere uitgaven van Arriaga aan te schaffen. ‘De zoete geur van de dood’ en ‘Nachtbuffel’ (uit 2002) mogen mijn leeshonger als dessert gaan stillen.

De eerstgenoemde hoofdmaaltijd van deze schrijver, tevens scenarioschrijver, regisseur en producer, heeft mij meer dan uitstekend gesmaakt. De omslag vermeldt in kleine letter: ‘Deze roman staat in brand’ (Mexicaanse schrijfster Guadalupe Nettel). Al lezende kwam het niet in mijn hoofd op om deze uitslaande brand te blussen. Arriaga’s roman denderde flakkerend en vuurspuwend voort met veelomvattende facetten uit het alledaagse leven. Hartstocht, hoop en solidariteit strijden met woede, wraak en tolerantie om voorrang. Verhaallijnen dooreenvlechten is de kracht van deze schrijver, waarbij het klassieke thema van schuld, boete en wraak nadrukkelijk opdoemt.

Mijn belangstelling voor ‘De ontembare’ werd ingegeven door plaatsen van handeling. Arriaga is geboren in Mexico-Stad, waar hij het rauwe leven van zijn hoofdpersoon laat afspelen. Voor mij fascinerend, omdat ik als niets vermoedende toerist die metropool eens heb bezocht. Dat Guillermo Arriaga daar zijn jeugd in een gewelddadige buurt doorbracht en op zijn dertiende zijn reukzintuig bij een straatgevecht verloor, herken ik na lezing als een van de inspiratiebronnen voor zijn werk. Daarnaast was ik benieuwd naar de verhaallijn die zich in het hoge noorden van Canada voltrekt. Een Inuit jaagt daar op een beruchte grijze wolf. Volgens welk spoor laat Arriaga Mexicaanse ‘warmte’ en Canadese ‘koude’ in elkaar grijpen? Lezen, lezen, lezen!

“Ik ben een jager die schrijft”, zegt het fenomenale talent over zichzelf. “En hoe”, voeg ik hieraan toe, zeer onder de indruk van de constructie in tientallen korte hoofdstukken, af en toe aangevuld met bijzondere informatie en feiten. Ik moest even wennen aan het bouwwerk, dat van de ene situatie naar de andere springt. Maar de gloed van spanning, cliffhangers en plots blijft continu branden.

Dat scenarioschrijver Arriaga grote prijzen (onder meer een Oscar-nominatie) voor zijn films heeft ontvangen, verbaast mij niet. ‘Nachtbuffel’ is inmiddels verfilmd en ik kan mij voorstellen dat ‘De ontembare’ evenmin aan verfilming ontkomt. Het zou naar mijn mening een weergaloze film worden. Of het boek kan worden overtroffen, waag ik echter te betwijfelen. Al lezend heb ik in ieder geval een verslavende, waanzinnige ervaring opgedaan. Dankzij Guillermo Arriaga.