Met Santiagogangers door de Ardennen (deel 2)

Bastogne is een vestingstadje aan een knooppunt van wegen. Op de rotonde die mij aan de wielerronde Luik-Bastenaken-Luik doet denken, draai ik een rondje om de dubbele teksten in beeld te brengen. Voor het eerst wordt dit plaatsje in het jaar 634 als ‘Bastoneco’ genoemd. Het ligt in wat men noemt de hoge Ardennen, op 525 meter. In de Tweede Wereldoorlog is Bastenaken vrijwel totaal verwoest. In december 1944 vond hier het Ardennenoffensief plaats, een laatste wanhopige poging van het Duitse leger om de geallieerden onder leiding van generaal Patton tegen te houden.

Op de honderdste geboortedag van mijn vader - 10 mei 2017 - arriveer ik na een kleine negentig kilometer in een royale gîte in Léglise. Verschillende dorpjes onderweg houden zich in slaap, café’s ontbreken of zijn gesloten. Omzwerfpogingen naar Neufchâteau en Longlier lopen op niets uit. Geen slaapplaats te vinden, een naargeestig spoorstation staat eveneens in de weg. No way en rechtsomkeert, verkies ik, als er op het perron slechts vreemdelingen staan, niet in staat om enig antwoord op mijn vraag over treinenloop of treinrichting te verschaffen. Gauw inpakken, wegwezen en voortmaken.

Verheugd dat ik de gîte in Léglise ontdek, tref ik daar ook het echtpaar Jan (72, uit Wilnis) en Karlien (72, uit het Belgische Oudenaerde). Bij toeval en met veel moeite om dit adres te vinden hebben deze Santiago-de-Compostella-reizigers vijf minuten eerder een kamer betrokken. Hun jaloersmakend mooie e-bikes met technologische attributen staan in de gemeenschappelijke ruimte te pronken. Hun rode bagagetassen hebben zij al afgeladen. De accommodatie is puik, ik ben dik tevreden. Bovendien is het gezellig om een paar collega-lange-afstand-fietsers met ervaring en moderne hulpmiddelen te treffen. 

We gaan met ons drieën op stap om wat boodschapjes als brood, worst, cola en water in te slaan. Veel meer keuze is trouwens niet mogelijk. Dorpsrestaurant is gesloten, ook de pizzeria is dicht. Van deze ‘speciale dag’ kan ik met recht geen echte feestelijke dag maken, maar die behoefte is ook niet zo groot. Met enige belangstelling luister ik naar de religieus getinte interesses van de pelgrims, die ik heb ontmoet. We besluiten de volgende dag gezamenlijk een stuk op te fietsen, richting abdij van Orval.

Legende en oorsprong van Orval

Omstreeks 1076 is de Italiaanse gravin Mathilde van Toscanië de plaatselijke opperleenvrouw. Als zij op een dag aan de rand van een heldere bron zit, laat ze per ongeluk haar trouwring vallen. De ring is een geliefd aandenken aan haar overleden echtgenoot Godfried-met-de-Bult. Wanhopig door de verloren ring richt de gravin een gebed tot de Maagd Maria.

Als zij opnieuw bij de bron komt, duikt uit het water een forel op, met de ring in zijn bek. De gravin roept verrukt: “De gouden ring die ik heb verloren! Geprezen zij het dal dat mij de ring terug schenkt! Mijn wens is dat het voor altijd ‘Aurea vallis’ (Gouden vallei) wordt genoemd”.

Het symbool van Orval (or=goud, val=vallei) - forel en gouden ring - verwijst nog steeds naar deze legende. Dezelfde bron voorziet abdij en brouwerij nog altijd van water.

De Abdij van Orval is in 1070 gesticht. In 1132 treedt zij toe tot de cisterziënzerorde (Orde van Citeaux). Na de verwoesting tijdens de Franse Revolutie verrijst ze uit haar as, vanaf 1926. In het ontwerp van architect Vaes zijn kenmerken van romaanse kunst en art déco vermengd, maar het grondplan is traditioneel cisterciënzer gebleven.