(476) SAM70+, over muurschilderijen vol wilde beesten

Dinsdag 5 april 2016

Orgosolo en O10, O20, O30

Aan de vooravond van een duik in de Golf van Napels keren mijn gedachten terug naar een eiland in de Middellandse Zee. Sardinië staat nog op mijn netvlies. Straks droom ik vanaf ukkie ‘Ischia’ aan de ‘Tyrreense zee’ over prachtige kustlijnen, witte zandstranden en turkoois gekleurd water aan de overkant. Boeit de vulkaan met thermale bronnen vlak voor de deur van Napoli net zo als de grotere broer? Smullen wij een ‘real meal’ uit de Italiaanse gastronomie met een unieke wijntje?

Vanochtend zie ik in een Nederlandse krant een foto ter grootte van een halve pagina. Muurschilderingen onder de noemer ‘Voetbal is soms ook graffiti-oorlog’ zetten mij aan het denken. Op Sardinië, in spectaculair Supramonte, bezochten wij het oude centrum van Orgosolo. Dit plaatsje is beroemd vanwege muurschilderingen (‘murals’), die door de lokale bevolking en kunstenaars op meer dan honderd muren van gebouwen en winkelgevels zijn aangebracht. De oudste schilderingen dateren uit de jaren 1960. Favoriete onderwerpen gaan over geschiedenis, politiek en de Sardijnse vrijheidsstrijd.

Ieder jaar trekken duizenden mensen door de straten om die muurschilderingen te bewonderen. Orgosolo laat tevens zijn donkere kanten zien. Het plaatsje met vierduizend inwoners staat bekend vanwege een nogal gewelddadig verleden. In de eerste helft van de 20e eeuw zorgen rivaliserende clans voor bloedige vendetta’s, waarbij om de twee maanden een dode valt. We zagen de tekenen van dit verleden in naargeestige straatjes, waar bewoners verkeersborden en straatnaambordjes van kogelgaten hebben voorzien.

Op bovengenoemde (kleuren)foto zie ik een juichende kabouter die er met een beker vandoor gaat. Deze muurschildering in een treurige Utrechtse straat gaat door voor de start van een strijd tussen Domstad Utrecht en Maasstad Rotterdam. Aanleiding is de bekerfinale tussen voetbalclubs FC Utrecht en Feyenoord, die op 24 april in de Kuip wordt gespeeld. Gevolg is een voortdurende ‘graffiti-oorlog’ tussen 030 en 010, beide geharnaste haters van 020.

Het kunstwerk met de kabouter verscheen op een sloophuis in de Utrechtse wijk Ondiep. Niet veel later duikt in Rotterdam een afbeelding op van een brandende Domtoren, met daarvoor olifant ‘Ollie’ - knuffeldier van Diergaarde Blijdorp - die er met de KNVB-beker tussenuit knijpt. Dan slaat Utrecht weer met een juichende kabouter terug, waarna in Rotterdam gorilla Bokito verschijnt, die een Utrechtse kabouter opeet, met als tekst: ‘I eat gnomes 4 breakfast’. Het kan niet uitblijven, Utrecht is weer aan de beurt. Een meterslang straatkunstwerk verschijnt, met tientallen woeste kabouters die met messen inhakken op een bloedende Ollie.

De graffiti-strijd tussen Utrecht en Rotterdam gaat volgens ingewijden door tot aan de finale. Wedstrijden tussen de twee clubs ontaardden wel eens in rellen, de graffiti-oorlog wordt als vriendelijk gedoe beschouwd. De voorzitter van de Feyenoordsupporters vindt dat de strijd ‘leuk’ moet blijven. “Bokito, die een kabouter opeet, kan wel”, oordeelt hij, “kabouters, die een olifant met messen te lijf gaan, gaat wat ver”.

Gnomen of Ollies zijn mij om het even, de schaal slaat toch door naar een Griekse god.