Vulkanische as en vruchtbare bodem

Bijna een maand geleden waren wij in de ban van Bali, nu is Bali in de ban van een vulkaan. De ‘Gunung Agung’ gromt, jaagt stuipen op het lijf en zorgt voor ‘evakuasi’ van duizenden bewoners. Wat de Olympus voor de oude Grieken was, is de Gunung Agung voor Balinezen: woonplaats van de goden, ‘navel van de wereld’, religieus centrum van de kosmos. De hoogste berg van Bali (3.142 m.) domineert het oosten van het eiland, ver van het westelijk deel dat wij hebben verkend. De vulkaan is bij helder weer van grote afstand zichtbaar, maar de top, een ovalen krater, is vaak in nevelen gehuld.

Hoewel men lang denkt dat de Gunung Agung dood is, barst hij in 1963 uit. Askolommen worden hoog de lucht in geschoten. De ramp duurt zes maanden, hele dorpen worden begraven. Bijna tweeduizend mensen komen om, veel landbouwgrond wordt onbruikbaar. Nog altijd herinneren met rotsen gevulde rivieren van Oost-Bali en de oostelijke flank van de vulkaanberg aan zijn doodsaanjagende erupties.

De lokale bevolking gelooft dat de ramp plaatsvond, omdat de geestelijken een hindoeïstische, spirituele zuiveringsceremonie op het verkeerde moment uitvoerden. Deze plechtigheid - om de honderd jaar te houden - had niet in 1963, maar in 1979 moeten plaatsvinden.

Wij arriveren ’s ochtends vroeg in de haven van Gilimanuk op noordwestelijk Bali, waar veerboten van en naar Java af en aan varen. Na een lange nachtrust - vroegtijdig naar bed - voor de afwisseling om vijf uur opgestaan en tussen luidruchtige groepsreizigers van ons reisbureau een snel ontbijt verwerkt. Autorit van twee uur en bootoversteek van een uur vullen onze eerste etappes. Het adagium ‘voor de drukte uit’ wordt opnieuw met succes gehanteerd. Menige bootreiziger loopt later op de dag kans uren op de overtocht te moeten wachten - vele warungs vol etenswaren staan klaar voor een warme ontvangst. 

Wij kunnen direct aan boord van de ferry - ze vertrekken om de haverklap. Het ontbreekt ons aan gelegenheid om de reusachtige architectonische attractie ‘Poort naar Bali’, gedragen door vier vuurspuwende draken met een hemelse troon in het midden, op de gevoelige plaat vast te leggen. Van havenplaats Gilimanuk is het nog een behoorlijk eind rijden naar bestemming Seminyak in het zuiden, vlakbij Kuta en de internationale luchthaven Ngurah Rai. Voor busladingen toeristen uit genieten we eerst van een heerlijke lunch, even voor Bali’s hoofdstad Denpasar. Hoewel Denpasar de hoofdstad is, heeft het op zich weinig aan toeristen te bieden. Bezoekers komen voornamelijk naar het zuiden voor de stranden, die allemaal een eigen karakter hebben. 

Kuta en dichtbijgelegen Legian zijn de drukste strandplaatsen, Sanur is iets bedaagder. Luxe hotels, restaurants, modewinkels, trendy clubs en bars vormen het handelsmerk van Seminyak, de laatste tijd de place to be. Wij komen rond drie uur in de middag aan in Hotel Puri Saron, puike accommodatie pal aan strand en zee. We nemen afscheid van gids Ajus en chauffeur Ragil, die ruim een week lang helemaal tot hier met ons zijn meegereisd en nu de lange terugweg naar Jakarta moeten aanvaarden. We bedanken hen hartelijk voor voortreffelijk gedane arbeid en gaan met ons vieren op de foto. Het hotel biedt ons bij ontvangst een kopje thee aan, later gevolgd door welkomstdrankje en welkomst-’wafel’, vers gebakken overhandigd door giechelende diensters van het hotelrestaurant naast het hotelzwembad.

Hotel Puri Saron Seminyak is voor een paar nachten onze woonplaats, waar de verderop gelegen Gunung Agung de woonplaats van Shiva is, de god die het leven beschermt én vernietigt. Eenmaal thuis in Holland vragen wij ons af wanneer de vulkaan zal uitbarsten. Zal hij zijn reputatie van dood en verderf zaaien waarmaken? En zo ja, wanneer? As en rook uit zijn krater voorspellen immers niet veel goeds, al maakt de vulkanische as de bodem, die de bevolking van voedsel voorziet, vruchtbaar.