(372) SAM69+, over koude kerstduik met kerst

Woensdag 23 december 2015

Kerstkrans en bruine basterd

Op ons verlanglijstje staat nog steeds een citytrip naar de hoofdstad van Ierland. Dublin - literair vermaard - huist bovenaan, eventueel in combinatie met die andere hoofdstad Belfast, Noord-Ierland. 

Nu Kerstmis nadert, besef ik dat Ieren ervoor gaan om het kerstfeest groots te vieren. Zij hanteren tradities met kwalificatie ‘idioot tot legendarisch’. Dat gaat van kerstduik tot whiskeypunch bij de open haard. Ik wil het ooit meevieren, meebeleven.

Wij kennen zo’n traditie op Nieuwjaarsdag. Dappere zeelui die ijskoud water induiken. Bij ons heeft de beloning warme chocolademelk en een warme handdoek om het lijf. De Ieren duiken op eerste kerstdag hun ‘ijs’zee in, met na afloop warme whiskey bij de haard. Ieren zingen en schrijven much better dan wij, zie hun handvol Nobelprijzen voor literatuur. Kerst vieren zij ook anders: geen ‘Merry Christmas’, maar ‘Nollaig Shona Duit’.

Om in kerststemming te komen, is hun traditie numero uno het bij iedere gelegenheid ten gehore brengen van ‘Fairytale of New York’. In de kersttijd hoor je dit ‘beste kerstlied aller tijden’ overal. Bitterzoete liedtekst en korzelig stemgeluid op een ijzersterke plek in de Ierse muziekgeschiedenis, zonder dit lied geen kerst in Ierland.

December is fantastische maand om in Ierland te zijn. Folk en traditionele muziek slaan je om de oren, net als kerstliederen bij knapperend haardvuur en een smakelijke pint. Alle zeven dagen van de week zijn perfecte sfeermakers in de Ierse pubs. Van ‘trad’ sessies in legendarische muziekpub ‘The Cobblestone’ in Dublin tot geweldige muziek in het interieur dat sinds 1850 niet is veranderd in ‘The House of McDonnell’ in Ballycastle.

Op eerste kerstdag dalen op het hele eiland duizenden bikkels naar de kust af en storten zichzelf in zee. Deze grootse Ierse traditie zorgt voor veel amusement bij dik aangeklede toeschouwers. De meesten doen mee voor een goed doel. ‘Het is ieder moment van koude-ellende waard vanwege het gevoel van voldoening’.

Weinig drankjes zijn zo lekker als Ierse warme whiskey-punch. Het mengsel van whiskey, citroen, kruidnagel en beetje bruine basterd, warmt de mens van binnenuit op. Van oudsher in de koudste maanden van het jaar gedronken gaat niets boven de geur van kruidnagel om een Ier in kerstsfeer te brengen.

Ultieme kerstgerecht in Ierland is gekruid rundvlees, in het bijzonder in county Cork, een graafschap dat zeer de moeite waard is. Het met suiker, kruiden en bessen bereide gerecht stamt van eeuwen terug, toen dit een onmisbare methode van conserveren was. Deze traditie wordt op alle Ierse kersttafels nog altijd in ere gehouden. Beroemd is gekruid rundvlees dat bij de kraam van Tom op de English Market in Cork te koop is. Niet te versmaden met Guinness of cider.

Origineel Iers is het ophangen van een kerstkrans aan de voordeur. Op markten kun je deze zelf maken, want in december groeit het groen volop op het hele eiland. Ieren sluiten hun deuren niet voor kerstmis, zij zetten hem juist ruimhartig open. 

Met ‘Nollaig Shona Duit’ - for everybody. Merry X-mas.