(41) SAM69, over Villa d’Arte en mooi wonen

Maandag 26 januari 2015

Grote grot: een lavabel

Vierduizend jaar geleden barst op Canarisch eiland Lanzarote de vulkaan Corona uit. Eén-tweetje tussen stromende lava en afkoelend zeewater scoort een vulkanisch grottenstelsel. Cueva de los Verdes telt kilometers grotten en gangen, niet groen van kleur, wel eigendom van ene familie Verdes. Sierlijke lavadruppels aan magnifieke plafonds. Een op het oog eindeloos diepe grot is in werkelijkheid een ondiepe waterplas. Het oppervlak is glad als een spiegel, geen zuchtje wind. De enorme diepte blijkt de weerspiegelde grotkoepel. Wie dat (bij)zonder zonde vindt, werpe de zoveelste steen: plons.

Ook Jameos del Agua ligt in de lavavelden van Monte Corona. Een lavatunnel reikt vanaf de vulkaan tot onder de zeespiegel. Grotten en gangen bieden in het verleden een schuilplaats tegen piraten en andere vijanden. In 1968 vindt César Manrique in Tahíche een waardeloos stuk lavagrond. Tijdens een rondrit over zijn geboorte-eiland – “Mooiste plek op aarde” – ziet hij de top van een vijgenboom, die boven een onbegroeid lavaveld uitsteekt. De kunstenaar, beeldhouwer en architect (Arrecife, 1919-Tahíche, 1992) koopt de lap grond voor een schamel bedrag. Hij wil er zijn huis bouwen. Meteen ontdekt hij vijf grote lavabellen, waarmee hij de basis legt voor een woning met smaakvolle ruimtes, door gangen en trappen met elkaar verbonden. Op een vloeroppervlak van maar liefst 1.800 vierkante meter slaagt hij erin een intieme sfeer te creëren, absoluut niet grotachtig. De extravagante constructie smelt samen met de omgeving, in zijn liefde voor het eiland wil hij de unieke cultuur en natuur niet aantasten. 

César Manrique heeft een sterke invloed op het toerisme. Zijn voormalige onderkomen is na zijn dood te bezichtigen. Manrique komt op tragische wijze om bij een auto-ongeluk op een kruispunt. Op vijftig meter van zijn oorspronkelijke huis El Taro de Tahíche, gelegen aan de vallei van het El Risco de Famara-gebergte. Zijn graf op de begraafplaats van Haría is van poreus lavasteen, een cactus en palmboom horen erbij. In de salon van het in ondergrondse lavabel uitgehouwen huis staat ook een palmboom.

Fundación César Manrique is nu een museum, waarin werken van de grondlegger zelf en uit zijn privé-collectie (Miró, Picasso) zijn te bewonderen. Opvallende sculpturen markeren de locatie op een paar honderd meter buiten Tahíche. Plek en woonruimte in de lavabellen zijn uniek. Alle nationale en internationale woonbladen en architectuurtijdschriften hebben er aandacht aan besteed.

De uitwendige vormgeving van het complex heeft Manrique in de traditionele architectuur van zijn eiland gehouden. Lichte kleuren, heldere vormen en spaarzaam gebruik van ornamenten. Slechts hier en daar rijzen kleine torentjes op. Een grote symmetrische boog met groene accentuerende sierlijsten markeert de ingang van het fascinerende ontwerp. Under the ground of Over the top, wij gaan het binnenkort eens op ons gemak bekijken. Mocht het geheel tegenvallen, kunnen we altijd nog in de avond van de mystieke sfeer gaan genieten, die in het donker bij de Jameos del Agua heerst. We  moeten via een tunnelvisie in de grote hoofdgrot zien uit te komen. Daar bevindt zich immers een restaurant.