(449) SAM70+, over fietsspoor langs een autodidact (5)

Woensdag 9 maart 2016

Séburch en Sylspaed

Weer op mijn fiets vervolg ik de weg over de dijk, houdt rechts aan en ga door het natuurgebied, dat aan het eind fraai uitzicht op het IJsselmeer biedt. Langs de Zeedijk rijd ik door naar Workum. Bij nadering van het stadje wordt het eerste beeld gevormd door de huisjes van ‘Vissershuisjes bij Workum’ uit 1993. Ik steek over en zie de leugenbank of ‘Ligersbolle’, rechts bij de haven.

In de Ligersbolle worden de sterkste verhalen verteld. Vaak zijn de wereldproblemen er in een kwartiertje opgelost. Ongetwijfeld heeft ook Jopie hier zijn kostelijke anekdotes ten gehore gebracht. Waarschijnlijk vertellen de toehoorders van toen zijn verhalen nog steeds door. Jopie’s schilderijen zijn immers verhalen, en zijn verhalen schilderijen.

Bij restaurant Séburch zie ik de haven, sluis en ook de oude scheepstimmerwerf ‘De Hoop’ die op de tekening ‘Oude helling bij Workum’ (1958) staat afgebeeld. De scheepshelling was generaties lang in handen van de familie Zwolsman, van wie nazaten ooit de pier van Scheveningen lieten bouwen. Op de werf werden palingaken gebouwd, die levende paling, onder meer gevangen in de Workumermeer, zeilend naar Londen vervoerden. De Workumers hadden in Londen zelfs een eigen aanlegkade.

Om de helling beter te kunnen overzien, ga ik over de sluis direct links naar de overkant van het water. Vanaf de Hearekeunst ontdek ik dat het de moeite waard is om zuinig te zijn op wat er nog rest uit een misschien armoedig, maar toch rijk verleden. Dan keer ik terug over de brug, langs Séburch en via het Sylspaed naar Workums centrum. Via de Merk kom ik weer bij het museum, dat ik binnenloop om opnieuw van Jopie’s werken te genieten.

Zijn leven, een zelfportret

Jopie Huisman is op 18 oktober 1922 geboren als jongste van zeven kinderen in een arm, maar liefderijk gezin. Vader is boerenarbeider, moeder heeft een winkeltje in manufacturen. Na de ambachtsschool werkt Jopie tot 1950 voornamelijk als schilder in een Workumer aardewerkfabriek. Vanaf zijn jeugd tekent hij veel. Later ontstaat zijn voorliefde voor het kleine, gewone in zijn schilderijen.

Zijn stukgelopen huwelijk in 1973 geeft een dramatische wending aan zijn leven en kunst. Hij valt in een zwart gat. Na zijn scheiding ontwikkelt hij de realistische, minutieuze manier van schilderen, waarmee hij de meeste bekendheid krijgt. Hij herkent zichzelf in de smerige, verstelde melkersbroek uit zijn voddenhandel. “Ik heb hem meegenomen en geschilderd. Omdat andere mensen herkenden wat ik had geschilderd, is dat mijn redding geweest. Het is eigenlijk een zelfportret”.

Jopie Huisman overlijdt op 29 september 2000.

Het ‘Jopie Huisman Museum’ verzamelt, bewaart en exposeert tekeningen en schilderijen van de kunstschilder Jopie Huisman, handelaar in lompen en oude metalen. Het is in 1985 ontstaan als een bijzonder initiatief van vrienden van Jopie Huisman.

Jopie wilde heel graag laten zien waar zijn inspiratie vandaan kwam. De schuur van zijn boerderij in Herbayum werd uitgebeeld in nieuwbouw van het museum. De opening van zijn ‘schuur’ in 2001 heeft hij niet meer mogen meemaken.

(The End)