Op bedevaart in Fatima

Niet in de Pousada, maar in een doodgewoon viersterren hotel brengen wij een nacht door in bedevaartplaats Fatima. Laat het hotel nu ook nog 'Anjo de Portugal' heten, hetgeen Engel van het land betekent, vermoedelijk vanwege ons bezoek (mijn tweede voornaam is immers Anjo, maar dan in het Nederlands).

Wij ontdekken Fatima als een heiligdom van buitensporige proporties. Lourdes noch Santiago de Compostella hebben ons ooit ontvangen, gelet op de indrukken hier wagen wij het ook te betwijfelen of dat er ooit van zal komen. Een keer Fatima zien - we zijn toch in de buurt - en dan hebben we er genoeg van. Onze vraag: "Wat bezielt mensen toch om hierheen te komen en zich zo toe te wijden?".

Op 13 mei en 13 oktober moeten hier zelfs duizenden pelgrims arriveren - het voorplein is groot genoeg - om te herdenken dat Maria hier aan drie herderskinderen is verschenen. Nou en, denk ik dan, je zou eens moeten weten wie er waar nog meer aan hoeveel anderen is verschenen. Maar ja, zo denken is vermoedelijk heiligschennis en daar doe ik zelfs in een voetbalstadion niet aan mee (ik kom daar nooit meer sinds mijn jonge jaren, decennia geleden voor het laatst).

Voor de meeste bezoekers van heiligdom Fatima schijnt de vroomheid van de boetelingen het indrukwekkendst te zijn. Zij naderen het heiligdom op hun knieën. Top of the bill is het verbranden van ledematen van was als offer voor Maria. Ik vraag mij af wat vromer is: ledematen van was verbranden of moderne tattoes op je ledematen laten zetten. Van beide ben ik niet gediend, jammer voor Maria en/of Cristiano Ronaldo.

We kijken wel onze ogen uit bij de enormiteit van dit kleine plaatsje, waar de kalkstenen basiliek een toren van 65 meter hoogte tilt. Het voorplein, egaal geasfalteerd, is tweemaal zo groot als het Sint Pietersplein in Rome. Daar laten de Portugezen met hun uitgebreide esplanade voor hun basiliek de paus toch even een poepie ruiken. Je moet als bezoeker wat metertjes rond hobbelen om de nodige impressies op te doen. Maar oké, dat hebben wij er dan voor over om uiteindelijk in tevredenheid te kunnen vaststellen: wij zijn op pelgrimstocht naar Fatima geweest!

Laatst kwam je, wandelend door de stegen

en de straten van de stad, een bleek-

uitziende en zeer verlegen student tegen

die je vroeg naar de Medische Bibliotheek

Je antwoordde hem welgezind: 'Mijn waarde,

loop naar de begraafplaats bij gene kerk

en ga daar dan zoeken onder de aarde.

Elke dode is een geneeskundig werk.' 

(Uit: Contrabando, uma antologia poetica, van Gerrit Komrij)