Lapland, mysterieuze rafel van Europa

Voor een land dat officieel niet bestaat, is de naam Lapland tóch over de hele wereld bekend. Kinderen kennen het sneeuwrijke winterse wonderland als de thuisbasis van Santa Claus en zijn rendier met de rode neus. Ieder jaar weer vliegt illustere Rudolph met zijn witbebaarde baas door de sterrenhemel van Lapland om over de hele aardbol cadeautjes en lekkernijen te bezorgen. Prestatie van formaat, die vliegmaatschappijen met stomheid geslagen achter laat.

Naast bovenstaande populaire beeld van Lapland is er echter weinig bekend van het geheimzinnige gebied, verloren gelegen aan de rafelranden van Europa. Wij willen onze neus eens steken in de richting van deze vergeten uithoek van ons continent, die groter dan het Verenigd Koninkrijk Brexit is. Niet om de vingers te branden - ’s winters zijn de temperaturen er laag -, wel om enkele geheimen te ontsluieren.

Neem de naam ‘Lapland’, waarvan de exacte oorsprong niet bekend is. Hij ontstond in Zweden, waar het ruige, noordelijke gebied de naam ‘Lappmark’ (later ‘Lappland’) verkreeg. Mark betekent simpelweg ‘land’, vergelijk het met Denemarken. De Zweden namen het woord van de Finnen over, die hun noorden altijd ‘Lappi’ noemden. Lapland omspant niet minder dan vier in diverse opzichten van elkaar verschillende landen. Strikt genomen ligt het in Noorwegen, Zweden, Finland en Rusland, begrensd door de Noordpoolcirkel in het zuiden, de Noordelijke IJszee in het noorden en de Russisch-Finse grens in het oosten.

Wij vliegen van Schiphol naar Kittilä, dat onze aandacht niet lang zal trekken. Per autobus gaan we door naar onze bestemming, zonder het enige gebouw te bezichtigen dat aan het einde van WO II bij de terugtrekking van de Duitsers overeind is gebleven, waar zij al het andere op hun pad vernietigden. Onze rit noordwaarts door een schitterend landschap is onmiddellijk een verwarrende ervaring. Op de borden staat steeds, net als in onze reispapieren en op routekaarten, Enontekiö vermeld, terwijl wij bij aankomst in Hetta worden verwelkomd. Dat is dus - op 37 kilometer van de noordelijker gelegen Noorse grens - een totaal andere plaatsnaam.

‘Hetta’ staat voor het dorp, ‘Enontekiö’ voor het omliggende district. Hetta is gelukkig het plaatselijke woordgebruik, dat ook voor ons gemakkelijker is uit te spreken. Mogen we onze informatie geloven, staat Hetta zelf niet bovenaan de top-tien-lijstjes van wie ook. Het dorp ligt echter op de drempel van Laplands betoverendste landschappen, waar je in de winter van grandioze husky-safari’s door raadselachtige, mysterieuze wouden van noord-Finland kunt genieten. Bovendien is Hetta de ideale toegangspoort tot het Pallas-Yllästunturi National Park, een glorieus eeuwenoud bergplateau dat tot Kittilä in het zuiden reikt en een van de onbedorvenste Fins Laplandse wildernisstreken is. Het fungeert als trekpleister voor natuurliefhebbers uit heel Finland.

Pallas-Yllästunturi National Park is het op twee na grootste nationale park en meet meer dan duizend vierkante kilometer. Het bestaat sinds 2005 als NP om de wijde reeks van rotsen, venen, meren en wouden als vrijhaven voor natuurliefhebbers te conserveren, habitat van grotere zoogdieren als beren, elanden, wolven en lynxen, die wij er kunnen tegenkomen.

(wordt vervolgd)