Lokroep van de ‘Smaragden Gordel’ (deel 11)

Erna opperde om naast Java en Bali ook Lombok aan te doen. Toeristisch minder ontwikkeld dan Bali, maar misschien wel daarom de moeite waard. 

Belangrijkste badplaats op Lombok is Senggigi, ten noorden van Mataram, de hoofdstad van de Indonesische provincie West Nusa Tenggara. Grote, witte huizen met hoge daken herinneren hier aan de Nederlandse koloniale tijd.

De Gunung Rinjani domineert Noord-Lombok. Een enorme niet-actieve vulkanische berg van 3.726 meter hoog, gelegen in een nationaal park. Het centrale hoogland rondom de Rinjani is dunbevolkt, klimaat is onvoorspelbaar en het terrein moeilijk begaanbaar. Beklimming van de berg is alleen in de droge tijd (juni tot oktober) mogelijk, zelfs dan moet je de expeditie zorgvuldig voorbereiden. De top moet vroeg in de ochtend worden bereikt, want kort na tienen omhullen mist en nevel de hoogste berghellingen.

Tien kilometer ten oosten van Cakranegara, voormalige hoofdstad van een Balinees vorstendom op Lombok, ligt aan de hoofdweg een park, dat vroeger als zomerverblijf voor de Balinese vorsten van Lombok dienstdeed. Dit park bestaat uit een aantal tuinen en vijvers op verschillende niveaus, een zwembad en een kunstmatig meer.

Volgens Balinese traditie moest iedereen jaarlijks een bedevaart naar de vulkaan Rinjani maken om offergaven in het kratermeer te werpen. Zo werden de berggoden tevredengesteld. De Balinese koning die in de 19e eeuw over Lombok regeerde, was te oud voor zo’n zware tocht. Daarom liet hij in 1805 een park aanleggen, dat op een miniatuuruitvoering van de vulkaan moest lijken. Door offers in het kunstmatige meer te gooien - een imitatie van het kratermeer -, kon de koning zijn religieuze verplichtingen nakomen.

Het dorp Lingsar, enkele kilometers ten noorden van Narmada, bezit een van de heiligste tempels van Lombok. De ‘Pura Lingsar’ is waarschijnlijk het enige tempelcomplex ter wereld waar hindoes en moslims gezamenlijk hun godsdienst belijden. Het complex is in 1714 gebouwd en in 1878 gerestaureerd. De hoogstgelegen tempel op het noorden - ‘Pura Gaduh' - is opgedragen aan de hindoegoden. De lager gelegen zuidelijke tempel heet ‘Kemalik’ en is het heiligdom van de moslims van de Waktu Telu. Bezoekers krijgen bij de ingang een sjerp omgegord om de binnenhof te mogen betreden.

In het midden van die hof ligt een besloten vijver, gewijd aan de god Vishnoe. De vijver is het domein van enkele reusachtige ‘heilige’ alen. Door op de randen van het bassin te slaan en hardgekookte eieren - te koop bij de kraampjes voor de tempel - in het water te verkruimelen, kun je de palingen lokken. 

Wij zijn te vroeg om het jaarlijkse schijngevecht tussen hindoes en moslims van de Waktu Telu, dat in november of december plaatsvindt, bij te wonen. Dan bekogelen zij elkaar met ‘ketupat’, een soort kleefrijst. Jammer, ik had er graag aan meegedaan.

Trouwens, om nog even op dat nagebootste kratermeer terug te komen. Sommigen zeggen dat de Balinese vorst ook meer aardse motieven voor de aanleg van het meer had. Hij zou er badende dorpsmeisjes hebben bespied en zijn minnaressen hebben uitgezocht. Ook die bezigheid is dus inmiddels aan mijn neus voorbijgegaan …

(Tot zover de voorbeschouwing op onze reis Java-Bali-Lombok, verdere verslaglegging volgt later)